فن کویل ها از دستگاه های پرکاربرد در سیستم های سرمایشی و گرمایشی ساختمان ها هستند که برای ایجاد هوای مطبوع در فضاها استفاده می شوند. این دستگاه ها علی رغم عملکرد مناسب و کارایی بالا، گاهی دچار مشکلاتی می شوند که یکی از شایع ترین آن ها آب دادن فن کویل است.
آب دادن فن کویل نه تنها باعث آسیب به دستگاه و کاهش راندمان آن می شود، بلکه می تواند به فضای اطراف و تجهیزات دیگر نیز آسیب برساند. از این رو شناسایی دلیل آب دادن فن کویل و رفع به موقع آن اهمیت زیادی دارد.
در این مقاله سعی داریم به بررسی علل اصلی آب دادن این دستگاه ها و راهکارهای جلوگیری و رفع این مشکل بپردازیم. امیدواریم این اطلاعات برای کاربران و متخصصان تأسیسات ساختمانی مفید واقع شود.
خرید انواع چیلر و فن کویل
با ارائه مشاوره فنی و بهترین قیمت
فقط با یک تماس!
علل اصلی آب دادن فن کویل
آب دادن یکی از مشکلات شایع فن کویل هاست که دلایل مختلفی می تواند داشته باشد. در ادامه به مهم ترین علل نشتی آب از فن کویل ها اشاره می کنیم:
1. گرفتگی لوله تخلیه
رایج ترین دلیل آب دادن فن کویل، انسداد یا گرفتگی لوله تخلیه (درین) آن است. این لوله که وظیفه هدایت میعانات (قطرات آب) جمع شده در سینی را بر عهده دارد، ممکن است به دلایلی مانند رسوب، جرم یا وجود اجسام خارجی مسدود شود. در این حالت آب اضافی قادر به خروج از دستگاه نبوده و از فن کویل سرریز می کند.
2. خرابی پمپ
در فن کویل هایی که سینی جمع کننده آب در سطحی پایین تر از خروجی قرار دارد (مانند فن کویل های کاستی)، از پمپ کوچکی برای انتقال میعانات به لوله تخلیه استفاده می شود. اگر این پمپ دچار مشکل شده یا از کار بیفتد، آب درون سینی تخلیه نشده و به مرور زمان موجب سرریز شدن و آب دادن فن کویل می شود.
3. کثیفی فیلتر و سینی آب
انباشت گردوغبار و آلودگی روی فیلتر فن کویل سبب کاهش حجم هوای عبوری و ایجاد یخ زدگی روی کویل سرد می شود. همچنین جمع شدن جرم و رسوب در سینی نیز می تواند به نشتی آب از دستگاه بینجامد.
کثیفی فیلتر باعث عدم گردش صحیح هوا شده و فشار وارده بر فن و کویل را افزایش می دهد. این مسئله در بلندمدت به آسیب تجهیزات و کاهش کارایی فن کویل منجر می شود. برای جلوگیری از این مشکل باید فیلتر به طور منظم (حداقل ماهی یک بار) تمیز یا تعویض شود.
4. یخ زدگی کویل و آب دادن فن کویل
اگر دمای هوای محیط خیلی پایین باشد یا سیستم کنترل فن کویل دچار مشکل شود، احتمال یخ زدگی کویل سرمایشی وجود دارد. وقتی کویل یخ می زند، جریان هوا به شدت کاهش یافته و آب حاصل از ذوب یخ به سینی زیرین سرازیر می شود.
5. کمبود گاز مبرد
وظیفه گاز مبرد انتقال حرارت در کویل هاست و در صورت کمبود آن، عملکرد سرمایشی و گرمایشی فن کویل دچار اختلال می شود. کاهش گاز می تواند در اثر نشتی مبرد در اتصالات یا استهلاک طبیعی رخ دهد.
6. نصب نامناسب دستگاه
در مواردی هم ممکن است علت آب دادن فن کویل، نصب نادرست یا غیراصولی آن باشد. برای عملکرد بهینه لازم است فن کویل مطابق با اصول فنی و به دور از محل های مرطوب یا معرض نور مستقیم خورشید نصب شود.
عدم تراز بودن سینی، شیب ناکافی یا نامناسب لوله تخلیه، اندازه نامتناسب اتصالات، لوله کشی معیوب و عایق کاری ضعیف می تواند منجر به جمع شدن آب و نشتی از فن کویل شود. استفاده از متریال بی کیفیت مانند شیلنگ های نازک نیز احتمال بروز مشکل را افزایش می دهد.
7. افزایش فشار آب
در سیستم های تهویه مطبوع مرکزی، آب سرد و گرم با فشار توسط پمپ به فن کویل ها ارسال می شود. اگر به هر دلیل فشار آب بیش از حد مجاز شود، امکان نشتی و آب دادن فن کویل وجود دارد.
ازجمله دلایل افزایش فشار آب می توان به خرابی رگلاتور فشار، قطع ناگهانی جریان آب، گرفتگی مسیر و بسته بودن شیرهای خروجی اشاره کرد. برای جلوگیری از این مشکل باید فشار آب سیستم به طور مرتب کنترل شده و از سلامت تجهیزات اطمینان حاصل شود.
راه های جلوگیری از آب دادن فن کویل
برای پیشگیری از آب دادن فن کویل و برطرف کردن این مشکل در صورت بروز، اقداماتی به شرح زیر پیشنهاد می شود:
بازبینی و تمیز کردن منظم
بازدید دوره ای و سرویس منظم فن کویل نقش مهمی در افزایش کارایی و طول عمر دستگاه دارد. در این راستا لازم است فیلتر، کویل، سینی، لوله ها و پمپ به طور مرتب تمیز و بررسی شوند. در صورت مشاهده هرگونه نشتی، سروصدای غیرعادی، کاهش راندمان یا مشکل دیگر باید سریعاً برای رفع آن اقدام کرد.
تنظیم فشار آب
برای جلوگیری از آسیب ناشی از فشار بیش از حد آب، باید مطمئن شد که فشار در محدوده استاندارد (حدود 10 تا 12 بار) باشد. نصب رگلاتور فشار مناسب و کنترل دوره ای آن ضروری است. همچنین از بستن همزمان شیرهای ورودی و خروجی آب باید اجتناب کرد.
بررسی و تخلیه لوله ها
برای جلوگیری از انسداد و گرفتگی لوله تخلیه بهتر است به طور دوره ای با آب فشار تمیز شود. در صورت نیاز می توان برای رفع رسوب و جرم از مواد شیمیایی استفاده کرد. لوله های فرسوده یا آسیب دیده را باید تعویض کرد. شیب مناسب و قطر کافی لوله تخلیه در دفع راحت تر آب مؤثر است.
تعویض فیلتر و تمیز کردن سینی
تعویض به موقع فیلتر فن کویل علاوه بر بهبود کیفیت هوا، از فرسودگی زودرس قطعات جلوگیری می کند. بسته به شرایط محیطی و میزان آلودگی هوا، فیلتر معمولاً هر 2 تا 6 ماه باید تعویض شود. برای تمیز کردن سینی نیز باید آن را در فواصل منظم با آب و مواد شوینده مناسب شست و پس از خشک شدن در جای خود قرار داد.
تعمیر یا تعویض پمپ
در صورت خرابی، پمپ تخلیه فن کویل باید در اسرع وقت تعمیر یا تعویض شود. با بازکردن پوشش پمپ می توان وضعیت ظاهری و عملکرد آن را ارزیابی کرد. اگر پمپ سالم به نظر می رسد ولی کار نمی کند، ابتدا از برقرار بودن جریان برق و سلامت کابل ها اطمینان حاصل کنید. گاهی با تمیز کردن پروانه یا تعویض خازن، می توان پمپ را مجدداً راه اندازی کرد، اما در غیر این صورت باید آن را تعویض نمود.
اصلاح نصب دستگاه
اگر علت آب دادن فن کویل، نصب نادرست تشخیص داده شد، باید هرچه سریع تر نسبت به رفع عیب اقدام کرد. اصلاح شیب لوله ها، رفع نشتی اتصالات، تراز کردن سینی، عایق کاری صحیح و نصب صافی در مسیر آب ورودی از اقداماتی است که متناسب با شرایط باید انجام شود. در موارد پیچیده تر بهتر است با یک تکنسین مجرب برای بررسی و رفع ایراد مشورت گردد.
به طور کل آب دادن فن کویل یک مشکل نسبتاً شایع است که علل متعددی می تواند داشته باشد. انسداد لوله تخلیه، خرابی پمپ، کثیفی فیلتر و سینی، یخ زدگی کویل، نشتی گاز مبرد، نصب اشتباه و بالا بودن فشار آب ازجمله دلایل اصلی بروز این مشکل هستند.
با بازبینی دوره ای فن کویل، تمیز کردن مرتب قطعات، کنترل فشار آب، تعویض به موقع فیلتر، استفاده صحیح از دستگاه و رعایت اصول نصب می توان تا حد زیادی از آب دادن فن کویل پیشگیری کرد. ضمن اینکه در صورت بروز مشکل، اقدام سریع برای رفع نقص از آسیب های جانبی و خرابی بیشتر جلوگیری خواهد کرد.
مشورت با تکنسین فن کویل و سرویس کار مجرب برای عیب یابی دقیق، انجام تعمیرات اصولی و رعایت برنامه منظم نگهداری، تضمینی برای کارکرد بهینه و افزایش عمر مفید این تجهیز پرکاربرد در سیستم های تهویه مطبوع است. امید است که با به کارگیری این نکات، شاهد کاهش دفعات و میزان آب دادن فن کویل ها در ساختمان های مجهز به این سیستم باشیم.
